گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:فلسفه)
-
فیلسوفان و عارفان برجسته‌ای مانند ابن عربی از مکتب سوفسطائی دفاع می‌کنند؛ پس چرا فیلسوفان معاصر به مبارزه با این تفکر می‌پردازند؟!
131 1399/11/29 آراء شناسیتفکر سوفسطائی تفکری مخرب ؛ بلکه بنیان‌کن هر اندیشه و تفکر است ؛ [ 1 ] از این‌رو اندیشمندان بزرگ به تبیین سستی و بطلان ان می‌پردازند تا بتوانند معارف حقیقی را بر مبانی استوار تبیین کنند ؛ در هر صورت تفکر ...
-
معنا و مفهوم «پدیدارشناسی هوسرل» به چه معنا است؟ آیا در فلسفه اسلامی اشاراتی به این مفهوم شده است؟
87 1399/11/27 آراء شناسیادموند هوسرل [ 1 ] فیلسوف المانی مؤسس فلسفه‌ی پدیدارشناسی در قرن بیستم است. هرچند مکتبی که او ارائه داد ، مکتبی جدید در میان مکاتب مختلف فلسفی است ؛ اما جدای از سنت گذشته‌ی فلسفه نیست. او از فلاسفه‌ی دیگری ...
-
آیا گوش دادن به «سابلیمینال» در صورتى که از منبع معتبر باشد از لحاظ شرعى اشکال دارد؟
330 1399/11/26 روح و نفسنفس و روح انسان دارای توانایی‌های زیادی است ؛ روان‌شناسان بر این باورند که ذهن به دو بخش تقسیم می‌شود ، ذهن اگاه و ذهن ناخوداگاه. زمانی که ما هوشیار و اگاه هستیم ، ذهن اگاه مشغول کار است. از سوی دیگر ...
-
«برهان ناسازگاری صفات الهی» که خداناباوران بدان استناد می‌کنند چیست و چه پاسخی دارد؟ لطفا توضیحاتی در باره «قضیه‌ی کانتور» که با آن برهان مرتبط است را نیز بیان نمایید؟
149 1399/11/16 کلام جدیدخداناباوران ، موضوعی به نام برهان ناسازگاری صفات الهی را مطرح کرده و بیان می‌دارند که خداوند با تعاریف رایجی که از او وجود دارد ، موجودی متناقض است ، پس نمی‌تواند وجود داشته باشد. و به عنوان نمونه ، علم ...
-
آیا علم اصول با دانش فلسفه ارتباط دارد و یا آن‌که در آن از هیچ قاعده‌ی فلسفی استفاده نشده است؟
106 1399/11/14 فلسفهدانش اصول فقه تحت تاثیر علوم مختلفی از جمله ؛ فلسفه ، منطق و کلام بوده است به گونه‌ای که در برخی سرفصل‌ها ، پاره‌ای از مسائل علمی مطروحه و یا تقریبا همه‌ی مسائل انها ، از علوم دیگر گرفته شده است ، ولی ...
-
برهان اَسدّ و اخصر فارابی چیست؟
161 1399/11/02 ابطال دور و تسلسلبرهان اسد و اخصر یکى از براهین ابطال تسلسل در وجود ، و از براهین اثبات واجب الوجود است. اسد به معنای محکم‌ترین و اخصر به معنای کوتاه‌ترین است. و برهان اسد و اخصر به معنای محکم‌ترین و کوتاه‌ترین برهان ...
-
«... بیزارم از آن خدایی که به طاعت من خشنود شود و به معصیت من از من خشم گیرد. پس او خود در بند من است تا من چه کنم»! نظرتان در ارتباط با این سخن عطار نیشابوری چیست؟
594 1399/10/15 آراء شناسیعطار نیشابوری در تذکره الاولیا در ذکر و یادنامه ابوبکر واسطی این جمله را از او نقل می‌کند که وی گفت: بیزارم از ان خدای که به طاعت من از من خشنود شود و به معصیت من از من خشم گیرد. پس او خود در بند من است ...
-
سهروردی و ملاصدرا هر دو مدعی‌اند که نظرات فلسفی آنها برگرفته از دانشی است که در تجربیات عرفانی مستقیما به آنان الهام شده است. اما با این وجود، آرای متضاد و متعارضی دارند. اگر منبع الهامشان یکی است، چرا باید اختلاف داشته باشند؟!
221 1399/10/13 آراء شناسیدر پاسخ به این پرسش باید گفت: اولا: هیچ‌کدام از این دو نفر ادعا نمی‌کند که تمام اعتبارات فلسفی انان در تجربیات عرفانی مستقیما به ایشان الهام شده است ؛ بلکه در موارد خاصی چنین ادعایی دارند. این دو حکیم ...
-
آیا حرکت هم شعور دارد و خداوند را ذکر و تسبیح می‌گوید؟
365 1399/06/25 حرکت جوهریحرکت موجودات ، هر چند وابسته‌ی به موجودات است ، اما حقیقتی است که بر اصل ذات موجود اضافه شده است ؛ مثلا گربه دارای ذاتی است مرکب از اجزا که گاهی خوابیده و گاهی در حرکت است ؛ حرکت یک وضعیتی جدای از وضعیت ...
-
منظور از ذات‌گرایی ارسطویی چیست؟
340 1399/06/10 جوهر و عرضمقصود از ذات‌گرایی این است که اشیا در خارج و بیرون از ذهن ما ، وجود مستقل دارند ، و وجود انها بستگی به اندیشه و ذهن ما ندارد. از دید یک ذات‌گرا ، هر شی مجموعه‌‌ای از صفاتی است که ماهیت فردی ان نامیده می‌شود ...
-
آیا جنیان و حیواناتی مانند حشرات هم دارای قوه عاقله هستند؟ آیا لازمه دین‌داری و تکلیف، داشتن قوه عاقله است؟
589 1399/03/25 معاد و قیامتبه نظر می‌رسد درک و شعور حیوانات ، حتی شناخت انها نسبت به خداوند و یا مسائل معنوی ، درکی غریزی است ، نه کسبی و اختیاری ؛ از این‌رو حیوانات دارای پیش‌رفت ، ترقی و تکامل نیستند ؛ زندگی حیواناتی که چند هزار ...
-
مکتب «دئیسم» معتقد است که خداوند وجود دارد، اما در امور جهان، مداخله مستقیم ندارد؛ زیرا چنین دخالتی موجب پایین آوردن مرتبه‌ی الوهیت و خداوندی می‌شود! نظر اسلام در این مورد چیست؟
1004 1399/02/11 علیت و معلولیتمداخله و دخالت مستقیم خداوند در امور جهان را در دو بعد می‌توان بررسی کرد: بعد تکوینی و مدیریت فیزیک جهان هستی ؛ مداخله خداوند از این بعد نیز به دو گونه قابل تصور است: الف دخالت مستقیم و بدون واسطه خداوند ...
-
معنای بغض تکوینی چیست؟
633 1399/01/08 هستی شناسیاصطلاحی با عنوان بغض و دشمنى تکوینی [ 1 ] خدا در برخی منابع امده ، و معنایش نیز این‌گونه بیان شده است که علم ازلی و دانایى خدا به اینده و به قرارگرفتن افراد احمق و بی‌خرد در مقام پست ، و شایسته نبودن او ...
-
آیا در روایات برای بهره‌گیری و استفاده از وجود خویشتن سفارشی وجود دارد؟
664 1399/01/07 خود آگاهی و خود فراموشیمعرفت نفس و خودشناسی ، [ 1 ] به معنای شناخت تمام استعدادها و نیروها ، برای رسیدن به کمال مورد تاکید ایات و روایات است. امام علی ع در این باره می‌فرماید: خودشناسی سودمندترین دانش‌ها است . [ 2 ] ...
-
آیا علم فطری انسان نسبت به خدای متعال از نوع علم حضوری است؟ اگر جواب مثبت است؛ چرا این علم از طرف انسان مورد غفلت واقع می‌شود، در حالی‌که علم در تضاد با غفلت است؟
722 1398/12/12 علم حضوری و حصولیمعلومات بدیهی و فطری [ 1 ] گاهی مجهول و ناشناخته می‌گردند ؛ زیرا علوم و معلومات ، هر چند بدیهی و فطری باشند ، تا نفس و روح انسان به ان توجه نکند ، مجهول و ناشناخته‌اند ؛ به همین جهت ، علم به تمام بدیهیات ...
-
منظور از ادا نشدن حق رهبانیت از سوی برخی مسیحیان که در آیه 27 سوره حدید به آن اشاره شده چیست؟!
930 1398/11/26 فلسفهدر ایه‌ی 27 سوره حدید خدای متعال می‌فرماید: پیروان مسیح ع از پیش خود رهبانیتى بدعت نهادند که ما چنین چیزی را از انان نخواسته بودیم ، بلکه تنها از انان خواسته بودیم که در راه رضایت خداوند بکوشند: ...و ...
-
«انسان، مدنی بالطبع است». این عبارت را توضیح دهید؟
4402 1398/11/01 انسان شناسیاجتماعیبودن انسان بدیهی و روشن است ؛ انچه مورد گفت‌وگوی اندیشمندان است ، دلیل و تحلیل ان است که ایا این ویژگی انسان ، اقتضای سرشت او است که از ان به مدنی بالطبع بودنش تعبیر می‌اورند ، یا ان‌که انسان از ...
-
«گر بدیدی حس حیوان، شاه را / پس بدیدی گاو و خر الله را»!
آیا این شعر مولوی کفرآلود نیست؟!
2026 1398/09/24 انسان شناسیگر بدیدی حس حیوان ، شاه را / پس بدیدی گاو و خر ، الله را این بیت از مجموعه اشعار مثنوی مولوی بوده ؛ [ 1 ] و مقصود از ان تبیین محدوده‌ی قوای ادراکی انسان است ؛ که با حواس ظاهری نمی‌توان امور غیر محسوس ...
-
چرا این اصل فلسفی که «هر حادثی محدثی دارد» - و نیز هر اصل فلسفی دیگر - را برگرفته از دانشی تجربی و خطاپذیر ندانیم؟!
1761 1398/09/06 علیت و معلولیتحادث یعنی موجودی که زمانی نبوده و الان موجود است ؛ بنابراین بدون ان‌که نیاز به تجربه باشد - عقل حکم می‌کند که چنین موجودی خود بخود ایجاد نشده و نیاز به وجوداورنده دارد. [ 1 ] فلسفه هر چند از تجربیات ...
-
منظور فیلسوفان از «ابژکتیویسم» و «سابژکتیویسم» چیست و اسلام طرفدار کدام یک از آنهاست؟
4592 1398/08/23 کلام جدیدبه صورت خلاصه سابژکتیویسم یا سوبژکتیویسم Subjectivism که در فارسی از ان به ذهن‌گرایی ، درون‌گرایی و یا خودبنیادی یاد می‌شود ، عبارت است از: دخالت دادن گرایش و ذهنیت‌های شخصی در داوری و شناخت جهان. به بیان ...
-
کمال در فلسفه به چه معنا است؟
4038 1398/05/02 کلیاتکمال در فلسفه به دو معنا به کار می‌رود: 1. کمال اول ؛ همان چیزی است که شی بالفعل حاصل است ؛ یعنی همان نوعیت و فعلیت یک چیز ؛ به عبارت دیگر ، کمال اول هر موجودى به فعلیت ان است و نحوه وجود هر موجودى ، ...
-
«ادب قلبی» چیست و چه ارتباطی با «قلب سلیم» دارد؟!
1774 1398/04/18 عرفان عملی و اخلاققلب انسان مخزن حب ، و حرم الهی است که نباید امری غیر خدایی را در ان جایگزین کرد: القلب حرم الله فلا تسکن حرم الله غیر الله ؛ [ 1 ] قلب جایگاه ایمان است و از همین‌رو است که خدای متعال در قران می‌فرماید: ...
-
تفاوت «جهان محسوس» و «جهان معقول» در چیست؟
2767 1398/01/21 کثرت موجوداتجهان محسوس جهانی است که با حواس پنج گانه انسان ها قابل حس و درک است. و در مقابل ، جهان معقول جهانی است که با حواس یاد شده قابل ادراک نباشد. جهان معقول گاهی - مانند عالم فرشتگان - دارای وجود مستقل بوده ...
-
بر اساس نظریه بیگ بنگ، زمین به تدریج از خورشید دور شده و حیات در آن نابود خواهد شد و شاید در زهره شرایط ایجاد حیات فراهم شود. آیا مواردی از این دست ناظر به تصادفی بودن جهان و نقض قانون علیت نیست؟ و آیا به دنبال علتگشتن، بافته ذهن انسانها نیست؟!
1773 1397/12/13 علیت و معلولیتقانون علیت از قوانین بدیهی است که ذهن انسان با توجه به واقعیت هستی بدان معترف است ؛ و این گونه نیست که منشا پیدایش قانون علیت تنها بافته های ذهن و برداشت از امور بدون واقعیت باشد ؛ [ 1 ] یک دلیل واضح برای ...
-
ملاک صحت حمل چیست؟ چگونه می‌توان وجود را بر موجودات خارجی حمل کرد؟
1498 1397/12/09 تباین یا تشکیک موجوداتحکیمان ، مبحث حمل را از متفرعات بحث وحدت می دانند و بر این باورند که یکی از عوارض وحدت ، هوهویت و یا این همانی است ؛ مقصودشان از هوهویت ، اتحاد از جهتی و اختلاف از جهت دیگر است ؛ نتیجه این که در نظر حکیمان ...
-
چگونه می‌توان اثبات کرد که هر موجود مجرد مستقلى داراى علم است؟
1418 1397/11/30 تجرد ادراکاتدر نظر حکیمان ، علم عبارت است از: حصول امر مجرد براى امر مجرد. در توضیح این مطلب می گویند: حصول و وجود علم براى شخص عالم از جمله چیزهایى است که شکى در ان نیست ، ولی نه هرنوع حصولى به هر کیفیتى ، بلکه ...
-
مقصود از «کلام فلسفی» چیست؟
1704 1397/11/09 کلام قدیمکلام فلسفی ، اصطلاحی است که اخیرا در مباحث کلامی و فلسفی به کار گرفته می شود ، ولی حقیقت این است که برای این اصطلاح ، تعریف دقیقی نمی توان ارائه کرد ؛ زیرا غالبا کلام فلسفی ، را ﻣﻌﺮفتی می دانند ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ...
-
این‌که خداوند، تمام اشیاء را از «لا شیء» خلق کرده، معنایش چیست و آیا با این واقعیت که اکنون برخی اشیاء از اشیاء دیگر ساخته می‌شوند، ناهمخوان نمی‌باشد؟
2140 1397/11/06 رابطه واجب و ممکنیکی از سؤالاتی که از دیر باز در مباحث توحیدی مطرح بوده ، این است که ایا خداوند جهان هستی را از چیزی افریده یا از هیچ ؟ به تعبیر فنی تر ایا خداوند ، جهان را من شی خلق کرده ، یا من لا شی و عدم ؟ مشکل ان ...
-
مراد از تجسم اعمال در آخرت چیست؟ و آیا در این دنیا نیز اعمال، مجسم خواهد شد؟
2278 1397/11/04 معاد جسمانی و روحانیهر عملی که در دنیا انجام می دهیم ، حقیقتی در عالم معنا دارد و کیفر و پاداشی که در عالم دیگر به ان می رسیم ، در حقیقت ، تحقق همان اعمال و رفتار ما است که در ان جا به ان صورت جلوه می کند ، و همان تجسم اعمال ...
-
آیا ورود روایات باطنی و نیز نشر فلسفه در میان شیعیان اثناعشری، نوعی انحراف از آموزههای اصیل شیعی نبود؟
1681 1397/10/11 علوم قرآنی1. روایاتی که از پیامبر ص و ائمه ع نقل شده ، اگر معتبر و دارای شرایط پذیرش باشند مورد قبول اند ؛ [ 1 ] و فرقی ندارد که در چه موضوع و زمینه ای باشند ؛ از روایات باطنی باشند یا غیر ان. 2. سیر فلسفه و رونق ...
-
آیا «جوهر»، جنس است؟
1562 1397/10/09 جوهر و عرضفیلسوفان مسلمان بر این باورند که جوهر ، جنس برای مقولات تحت جوهر است ؛ [ 1 ] یعنی جوهر جنس الاجناس است و اقسامی که برای ان برشمرده اند انواع ان به حساب می ایند ؛ انواع تحت جنس جوهر ، عبارت اند از: جسم ...
-
آیا ممکن است عقل انسان به مطلبی یقین پیدا کند که صد در صد مخالف با دین است؟
1697 1397/10/08 علم حضوری و حصولیاز نظر عقلی محال است انسان در یک ان ، دو یقین متناقض پیدا کند ؛ زیرا یقین به معنای اعتقاد صد درصد است که هیچ گونه احتمال خلاف داده نمی شود ، و نقیض ان قابل احتمال نیست. بنابراین هر جا ادعا شود که علم و ...
-
وجه بطلان «علیت ماهیت برای وجود» در فلسفه مشاء چیست؟
1753 1397/10/05 آراء شناسیاز ان جا که ابن سینا در خصوص این بحث به صورت نسبتا مفصل به کنکاش پرداخت ؛ به ارائه نظریات وی در این خصوص اکتفا می کنیم. شیخ الرئیس در کتاب مباحثات خود ، پرسشی در ارتباط با عروض امکان بر ماهیت مطرح می ...
-
نظر اسلام در باره مواد اولیه تشکیل دهنده عالم چیست؟
41279 1386/09/20 مفاهیم قرآنیدقیقترین نظریه‌ای که از سوی دانشمندان علوم طبیعی ، در رابطه با عنصر اصلی تشکیل دهنده‌ی ماده ابتدایی عالم ارائه شد ، اثبات می‌کند که عالم ماده ، در اصل متشکل از عنصر سدیم متراکم در فضا بود. این ماده در ...
-
گستره کارایی عقل تا کجا است و در چه جایی و تا کجا می‌توان از آن بهره برد؟
23483 1386/09/15 علم حضوری و حصولیعقل با ارزش‌ترین نیرویی است که خداوند در وجود انسان قرار داده و دارای تقسیمات و مراتبی است. عقل نظری: کارش درک و شناخت واقعیت‌‌ها و قضاوت در باره‌ی انها است. عقل عملی: همان قوه‌ای است که کنش و رفتار ادمی ...
