گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:صرف و نحو)
-
فعل‌های عربی از لحاظ زمان به چند بخش تقسیم می‌شوند؟
189 1401/03/11 قواعد عربیفعلها در زبان عربی مانند زبان فارسی از نگاه رده‌بندی زمانی به سه دسته ماضی ، مضارع و مستقبل تقسیم می‌شود: فعل ماضی فعل ماضی به فعلی گفته می‌شود که بر انجام کاری در گذشته دلالت می‌کند ، [ 1 ] و زیرمجموعه‌هایی ...
-
درباره منصوب آمدن «المقیمین» در سوره نساء و یا «الصابئین» این گونه توجیه شده است که به دلیل این‌که مورد تأکید قرار گرفته است منصوب شده است. برخی می‌گویند که این توجیه مورد قبول نیست زیرا دلیل عقلایی برای انجام این تأکید وجود ندارد. پاسخ چیست؟
233 1401/03/09 صرف و نحوبرخی افراد نسبت به بعضی از ایات قران اشکال وارد کرده و انها را مخالف با ادبیات عرب عنوان کرده و این کتاب اسمانی را متهم به اشکال ادبی کرده است. پاسخ کلی به تمامی این ایرادات ادبی این است که ایات و عبارت‌‌های ...
-
در ادبیات چه قواعدی برای تخفیف همزه وجود دارد؟
176 1401/03/08 صرف و نحوتخفیف از ریشه خفف ، ضد تشدید ، [ 1 ] و به معنای کم و سبک کردن است. [ 2 ] گاهی به ساکن‌کردن حروف نیز تخفیف گفته می‌شود. [ 3 ] به حرف همزه‌‌ای که مخفف می‌شود همزه بین بین گفته می‌شود. [ 4 ] به دلیل استعمال ...
-
تفاوت معنایی واژههای «مقت»، «غضب»، «غیظ»، «سخط»، «اسف» و «قلی» چیست؟
230 1401/03/03 صرف و نحوبرای مشخص‌شدن تفاوت معنای این واژه‌ها که تا حد زیادی با یکدیگر مترادف و متشابه می‌باشند ، هرکدام از انها را به طور جداگانه ترجمه کرده و مورد بررسی قرار می‌دهیم. اسف : اسف به معنای حزن و غم شدید است که ...
-
در زبان عربی، اسم‌های منصرف و غیر منصرف چه تفاوتی با یکدیگر داشته و در چه وضعیتی یک اسم، غیر منصرف می‌شود؟
288 1401/03/02 صرف و نحواسم در زبان عربی با این نگاه که ایا در اخر خود اعراب می‌پذیرد یا خیر ، به دو بخش معرب و مبنی تقسیم می‌شود. اسم معرب ، اسمی است که اعراب‌های گوناگون را می‌توان در حرف اخر ان دید. مانند کلمه‌ی سلام که حرف ...
-
توضیحی در مورد مفاهیم «اماله»، «رَوم» و «اشمام» در تلاوت قرآن ارائه کنید؟
220 1401/03/01 صرف و نحوبرای هرچه بهتر و زیباتر شدن قرائت قران ، قواعدی تجویدی در نظر گرفته شده است که سه مورد موجود در پرسش نیز بخشی از انها است. اشمام: اشمام در تجوید به معناى جمع‌کردن لب‌ها به نشانه‌ی ضمه است. این قانون ...
-
«وقف به حرکت» و «وصل به سکون» چیست؟ و آیا می‌توان در قرائت نماز، آخر آیات را با حرکت اعرابی آنها خوانده، ولی مکث و توقف نمود؟
433 1401/02/17 قرائتاز جمله قواعد در تلاوت قران کریم ان است که هنگام وقف باید حرف اخر کلام با سکون خوانده شود ، هر چند دارای حرکت باشد ؛ مثلا ایه‌ی الرح۟من الرحیم هنگام تصمیم به وقف و نخواندن ادامه جمله ، با سکون و به صورت ...
-
افعال لازم و متعدی چه تفاوتی با یکدیگر داشته و چگونه می‌توان یک فعل لازم را تبدیل به فعلی متعدی نمود؟
301 1401/02/16 قواعد عربیفعلها در زبان عربى از جهت گرفتن مفعول به به دو دسته فعل متعدى و لازم تقسیم مىشوند: فعل‌های متعدی فعل‌های متعدی فعل‌هایی هستند که به فاعل بسنده نکرده و برای تکمیل معنای خود نیازمند یک یا چند مفعول می‌باشند ...
-
آیا ضمیر مؤنث موجود در کلمه‌ی «زوجها» در آیهی اول سوره‌ی نساء به حضرت آدم(ع) برمی‌گردد؟! برخی با استناد به این موضوع، معتقدند که آدم(ع) دوجنسیتی بوده و حوا(س) را به دنیا آورده است! آیا از این آیه می‌توان چنین نظری را اثبات کرد؟!
120 1401/02/12 صرف و نحوخدای متعال در ابتدای سوره‌ی نسا از مردم می‌خواهد که تقوا پیشه کنند و بدانند که او مراقب رفتار انها است. در این میان و برای بیان لزوم این امر ، به مسئله‌ی افرینش ادم ع اشاره کرده و می‌فرماید: یا ایها الناس ...
-
واژه‌ی «کُلّ» در زبان عربی با چه روش‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟ در آیه 285 سوره بقره، «کلٌّ» به چه معنا است و از لحاظ ادبی چه جایگاهی دارد؟
95 1401/02/05 صرف و نحوواژهی کل برای استغراق و شمول به همه افراد به کار برده می‌شود ؛ یعنی برای عمومیت‌دادن حکم برای همه افرادی که تحت یک عنوان کلی قرار می‌گیرند. استفاده از این واژه ، کاربردهای مختلفی دارد که در چند مورد خلاصه ...
-
در مورد افعال رباعی مجرد و رباعی مزید توضیح دهید؟
575 1401/01/20 قواعد عربیکلمهی رباعی از ریشه‌ی ربع به معنای چهار است. در ادبیات عرب به تمام کلماتی که چهار حرف اصلی داشته باشند ، رباعی گفته می‌شود. در همین راستا افعال رباعی به افعالی گفته می‌شود که دارای چهار حرف اصلی باشند. ...
-
چرا آیهی 61 سوره‌ی یونس و آیهی 3 سوره‌ی سبأ با وجود شباهت زیادی که با هم دارند؛ اما اعرابشان متفاوت است؟
383 1401/01/15 صرف و نحو...وما یعزب عن ربک من مثقال ذره فی الارض ولا فی السما ولا اصغر من ذلک ولا اکبر الا فی کتاب مبین ؛ ... و هیچ چیز در زمین و اسمان از پروردگار تو مخفی نمی‌ماند ، به اندازه سنگینی ذرهای و نه کوچک‌تر از ان ...
-
آیا عطف اسم ظاهر بر ضمیر مرفوعی که متصل به فعل است، صحیح می‌باشد؟
285 1401/01/11 صرف و نحویکی از قواعد ادبیات زبان عرب این است که نمی‌توان اسم ظاهر را به ضمیر مرفوعی که متصل به فعل است ، عطف کرد ؛ زیرا این ضمیر مانند جزئی از فعل به شمار می‌رود و در این زمینه ، تفاوتی بین ضمیر مستتر و بارز وجود ...
-
افعال ثلاثی مجرد بر چه وزن‌‌هایی می‌آیند؟
427 1401/01/10 قواعد عربیدر ارتباط با اوزان افعال ثلاثی مجرد در فعل ماضی و مضارع باید گفت: فعل ماضی ماضی تمام فعلهاى ثلاثى مجرد در زبان عربی تنها سه وزن دارد: فعل ، فعل ، فعل ؛ یعنی حرف اول ماضى همیشه مفتوح است و اخر ان نیز ...
-
فعل معلوم چگونه به فعل مجهول تبدیل می‌شود و چه تفاوتی در معنای آن به وجود می‌آورد؟
531 1400/11/25 قواعد عربیافعال بر اساس مشخص و نامشخص بودن فاعل به دو نوع معلوم و مجهول تقسیم می‌شوند: فعل معلوم فعل معلوم ان است که فاعل ان مشخص و معلوم باشد ، مانند نصر زید یعنی زید یاری نمود. البته گاهی فاعل به صورت اسم ظاهر ...
-
مهمل و مستعمل به چه معنا است؟
756 1400/11/03 قواعد عربیواژهی مهمل معانی گوناگونی دارد: الفاظ مهمل عبارت از الفاظ بدون معنا است ، مانند دیز ، مقلوب زید ؛ یعنی الفاظ در مرحله‌ی قبل از وضع و فاقد معنا مهمل‌اند ، به بیان دیگر ، به هر لفظی که معنایی برای ان ...
-
علم صرف و علم نحو چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
2159 1400/10/05 قواعد عربی. علم صرف یکی از شاخه‌‌های ادبیات عرب بوده و دانشی است که در ان از چگونگی تغییر و دگرگون‌کردن کلمه به شکل‌‌های مختلف ، برای به دست اوردن معانی متعدد بحث می‌شود. به عنوان مثال کلمه‌ا‌ی با ریشه صدق راست‌گفتن ...
-
آیا حرف «لا» در ابتدای آیهی 29 سوره‌ی حدید (لئلّا یعلم أهل الکتاب ...) لای زایده است؟
700 1400/09/29 تفسیرپرسش را باید در ارتباط با این دو ایه بررسی نمود: یا ایها الذین امنوا اتقوا الله و امنوا برسوله یؤتکم کفلین من رحمته و یجعل لکم نورا تمشون به و یغفر لکم و الله غفور رحیم * لئلا یعلم اهل الکتاب الا یقدرون ...
-
در آیهی «وَأَسَرُّواْ النَّجْوَى الَّذِینَ ظَلَمُواْ»، فعل به صورت جمع بوده و به طور طبیعی ضمیر مرفوع موجود در آن، فاعل فعل است. پس چه نقشی غیر از فاعل را باید برای «الذین» - که بعد از مفعول قرار گرفته - در نظر گرفت؟!
647 1400/07/04 صرف و نحوادبیات عرب پیچیدگی‌هایی دارد و افرادی که از پیچ و خم‌‌های این زبان بی‌اطلاع بوده و یا ان‌که اگاه بوده ، اما در صدد ورود اشکال به قران‌اند ، ادعاهایی را مبنی بر نقض قواعد عربی در قران مطرح می‌کنند. انچه ...
-
آیا می‌توان ضمیر «رسالته» در آیهی تبلیغ را به «ما»ی موجود در «ما انزل الیک» برگرداند؟
889 1400/05/23 تفسیردر ایه‌ی یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله یعصمک من الناس ان الله لا یهدی القوم الکافرین ، [ 1 ] دو ما وجود دارد که اولین انها ما انزل موصوله و دیگری ما بلغت نافیه ...
-
چرا در آیه ی 23 سوره فجر، دو بار واژه‌ی «یومئذ» تکرار شده است؟!
1195 1400/04/13 قرآنو جی یومئذ بجهنم یومئذ یتذکر الانسان و انى له الذکرى ؛ [ 1 ] و در ان‌روز جهنم را حاضر می‌کنند ! ارى در ان‌روز انسان متذکر خواهد شد ، اما چه فایده ؟ ! همان‌گونه که در پرسش امده ، چینش این ایه به گونه‌ای ...
-
معنای قاعده "کثرة المبانی تدل علی کثرة المعانی" چیست؟
1549 1400/02/22 بیشتر بدانیددر ادبیات عرب قاعده‌ای وجود دارد به نام کثره المبانی تدل علی کثره المعانی . معنای این قاعده ان است که زیاد شدن حروف یک کلمه ، موجب زیاد شدن معنای ان نیز خواهد شد . به عبارت دیگر ، هر زمان به حروف اصلی ...
-
واژه‌هایی؛ مانند «وصول» و «بلوغ» که از ریشه‌های «وصل» و «بلغ» هستند، چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
1247 1400/01/20 صرف و نحوواژهی بلوغ از ماده بلغ به معنای رسیدن به انتهای مقصد و منتها از جهت مکان ، زمان و ... می‌باشد. [ 1 ] گاهی نیز به چیزی که در شرف رسیدن و یا انجام‌شدن باشد هم گفته می‌شود ، اگرچه کاملا به ان نرسیده باشد. ...
-
واژه‌ی «قربی» در آیهی «آت ذا القربی حقه» مؤنث است، پس منحصر به حضرت زهرا(س) بوده و نباید شامل حضرت علی(ع) شود؟!
1500 1400/01/17 صرف و نحواین پرسش از دو جهت قابل بررسی است: واژه‌ی قربی هرچند که در ظاهر شبیه و هم‌وزن اسم تفضیل مؤنث فعلی است ؛ اما باید گفت که این کلمه اسم تفضیل نیست ، بلکه قربی مصدر از باب قرب است که ان‌را به نزدیک بودن به ...
-
بر اساس قواعد نحوی، اسم حروف مشبهة بالفعل باید منصوب باشد، پس چرا در آیهی «إِنْ هَذَانِ لَسَاحِرَانِ» کلمه‌ی «هذان» به صورت مرفوع آمده است؟!
2142 1400/01/16 صرف و نحونخست باید گفت ؛ ادیبان مشهور عرب ، درستی قواعد ادبیات را با قران می‌سنجند ، نه ان‌که قران را بر اساس ادبیات عربی که بعد از نزول قران تدوین شده است ، مورد ارزیابی قرار دهند. با این وجود به بررسی پرسش می‌پردازیم. ...
-
بر اساس آیهی «فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَکَ مِنْ بَعْدِکَ وَ أَضَلَّهُمُ السَّامِرِیُّ»، آیا در فتنه‌ای که توسط سامری رخ داد، تمام قوم حضرت موسی(ع) گمراه شدند؟
1268 1399/12/25 تفسیراسمی که معنایش دلالت بر بیش از یک نفر دارد ولی برای این اسم ، مفردی وجود نداشته باشد ، ان‌را اسم جمع می‌نامند. [ 1 ] تفاوتی از لحاظ معنا بین جمع و اسم جمع نیست ؛ بلکه تفاوت انها فقط از لحاظ لفظی است. بدین ...
-
نقش نحوی واژههای «حَبَّة»، «رَطْب» و «یابِس» در آیهی 59 سوره‌ی انعام چیست؟
1111 1399/12/16 قرآنخداوند در قران برای بیان بی‌نهایت بودن علم خود به تمام اشیا فرموده است: و عنده مفاتح الغیب لا یعلمها الا هو و یعلم ما فی البر و البحر و ما تسقط من ورقه الا یعلمها و لا حبه فی ظلمات الارض و لا رطب و لا ...
-
چرا در آیهی «إِنَّ رَحْمَتَ اللّهِ قَرِیبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِینَ»، انطباق در جنسیت رعایت نشده و به جای «قریبة»، واژه «قریب» با صیغه‌ی مذکر ذکر شده است؟
2501 1399/11/30 صرف و نحوبر اساس ادبیات عرب ، در مواردی مانند صفت و موصوف ، فعل و فاعل ، مبتدا و خبر و اسم و خبر نواسخ لازم است که دو طرف ارتباط ، از لحاظ جنسیت مشابه یکدیگر باشند ، اما این قاعده هم ، مانند برخی از دیگر قواعد ...
-
چند نوع الف و لام داریم و الف و لام در «السلام علیک یا أباعبدالله» چه نوع الف و لامی است؟
6475 1399/11/15 صرف و نحوال در زبان عربی بر سه نوع است: الف اسم موصول: در این نوع ، ال اسم بوده و به معنای الذی و دیگر فروعات ان است. این ال فقط بر سر اسم فاعل و اسم مفعول وارد می‌شود. گاهی نیز بر سر ظرف ، جمله‌ی اسمیه و فعل ...
-
طریقه‌ی ساختن ماضی استمراری و ماضی بعید در زبان عربی چیست؟ و «ما کان یذهب» با «کان لا یذهب» از نظر معنا چه فرقی دارند؟
10839 1399/09/01 صرف و نحودر زبان عربی برای ساختن فعل ماضی استمراری ، فعل ناقصه کان و برخی از نظایر ان مانند اصبح ، اضحی ، مادام و... ان‌را به ابتدای فعل مضارع اضافه می‌کنند و از ترکیب این دو فعل ، ماضی استمراری تولید می‌شود. ...
-
در آیهی «وَ قَطَّعْناهُمُ اثْنَتَیْ عَشْرَةَ أَسْباطاً» از لحاظ ادبیات عرب آیا نباید به جای کلمات «أسباطا» و «اثنتی» از کلمات «سبطا» و «اثنی» استفاده می‌شد؟
1806 1399/07/08 صرف و نحوابتدا باید به این نکته توجه داشت که قران کریم مقدم بر قوانین ادبیات عرب است. به عبارت دیگر ، قبل از نزول این کتاب مقدس ، ادبیات عرب به صورت قواعد منسجم و مندرج در کتاب‌ها نبود. تنها بعد از نزول قران بود ...
-
چرا در قرآن لفظ «لیل» (شب) همیشه قبل از لفظ «نهار» (روز) آمده است؟
18479 1390/08/04 تفسیرواژههای لیل و نهار شب و روز فراوان در قران به کار رفته ، و دو ایت و نشانه از ایات الهی معرفی شده‌اند ؛ و به همین جهت خداوند به انها سوگند یاد کرده ، و اختلاف و امد و شد شب و روز را نشانههایى براى ...
-
چرا در قرآن کریم برای خدای متعال، گاهی ضمیر مفرد و گاهی جمع آمده است؟
73451 1387/02/23 صرف و نحوهر چند خداوند یگانه است و می‌بایست هر گاه از افعال خود خبر می‌دهد ، از کلمه و ضمیر مفرد استفاده کند ؛ لذا بارها در قران به این نحو از خود تعبیر اورده است. اما در زبان عربی و گاهی غیر عربی ، متکلم و گوینده ...
-
چرا در سورۀ مبارکۀ صافات، واژۀ مخلصین به صورت اسم مفعول، به کار برده شد؟ آیا اسم مفعول نسبت به اسم فاعل برتری دارد و به این معنا است که خداوند فقط آنهایی را که خودش خالص کرده، هلاک نمی‌کند؟
15200 1387/01/27 تفسیرسیاق ایات مورد نظر سورۀ صافات ، سرگذشت امت‌های گذشته را بیان می‌کند که خداوند به دلیل شرکشان اکثر انان را عذاب کرد ، مگر عدۀ اندکی که برای خود ، پاکشان ساخت. مخلصین لزوما انبیا را شامل نمی‌شود ، بلکه ...
-
فرق اعمال خیر، حسنه و صالح چیست؟
17827 1385/10/06 صرف و نحوواژههای خیر ، حسنه و صالح هرچند از نظر ریشه‌ی لغوی معانی متفاوتی دارند ، ولی از نظر مصادیق و موارد استعمال با هم تفاوتی ندارند.
