گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:کلام)
-
آیا ابن سینا معتقد بود که علم خداوند، کلی و حصولی و زائد بر ذات او است؟
21 1401/04/15 خداشناسیمبحث علم خدا یکی از مباحث مهم در فلسفه و کلام است ؛ تا ان‌جا که برخی تا یازده نظریه در این زمینه نقل کرده‌اند. در همین راستا یکی از نظریات ، نظریه منسوب به مشائین و ابن سینا است ؛ و همان‌گونه که در پرسش ...
-
«یک مدتی ارکان بدی، یک مدتی حیوان بدی، یک مدتی چون جان شدی، جانانه شو جانانه شو». آیا این شعر مولوی ناظر به دو نظریه بینگ بنگ و تکامل است؟
288 1401/02/24 بیشتر بدانیدمقصود مولوی از ارکان در این شعر ، همان عناصر اولیه‌ی مادی تشکیل‌دهنده جسم انسان است که به خودی خود دارای روح و حرکت نیست ، سپس در نطفه و جنین انسان حیات دمیده شد ، بدون ان‌که عقل و شعور انسانی در او شکل ...
-
معنای «نظام احسن» در نظام خلقت چیست؟
301 1401/02/21 هستی شناسینظام احسن یعنی وجود حقیقی برتر و کامل‌تر. البته نه به معنای انچه در مسائل ارزشی و قانون‌گذاری و امور اعتباری مطرح می‌شود. [ 1 ] نظام احسن بر این اصل کلی مبتنی است که از خداوند به عنوان احسن الخالقین ، ...
-
آیا جامعه آرمانی و مدینه‌ی فاضله‌ی مورد تأیید اسلام، با موضوعاتی مانند هنر، ورزش، تفریح، صنایع مصرف‌گرا و ... در تضاد است؟
280 1401/02/18 حدیثنخست باید گفت ؛ جامعه‌ی ارمانی و ایده‌ال اسلام ، جامعه‌ای است که بندگی خدا و معنویت در ان فراگیر شده و از ظلم و بی‌عدالتی خبری نباشد ؛ یعنی غلبه و سیطره با حق و عدالت بوده و جامعه‌ی بشری بر همین اساس اداره ...
-
آیا این سخن صحیح است که بگوییم: خدا در تمام مکان‌ها و زمان‌ها نیست؛ بلکه همراه با تمام مکان‌ها و زمان‌ها و همراه با تمام موجودات مکانی و زمانی است؟
334 1401/02/17 حدیثمکان و زمان مخلوق و معلول خدا هستند و از ویژگی‌های موجودات مادی به شمار می‌ایند. [ 1 ] از سوی دیگر ، خداوند با همه‌ی موجودات از جمله با موجودات مادی که مکان و زمان دارند نیز هست. اما باید توجه داشت منظور ...
-
قاعده فلسفی «کل حادث مسبوق بالماده» را توضیح دهید.
258 1401/02/07 بیشتر بدانیدکل حادث مسبوق بالماده ؛ هر موجودی که پا به عرصه‌ی هستی می‌گذارد ، باید پیش از ان ، ماده‌ای که حامل امکانش است موجود باشد . این قاعده که براهین متقنی ان‌را تایید می‌کند ، عکس نقضیش ان است که اگر ماده‌ای ...
-
منظور از واحد بودن اراده خداوند چیست که گفته می‌شود تمام عوالم را به یک اراده خلق کرده است؟
247 1401/02/04 صفات ذاتیهاندیشمندان در تفسیر اراده خداوند دیدگاه واحدی ندارند. [ 1 ] برخی اراده‌ی خداوند را به معنای علم خداوند به نظام خیر می‌دانند و ان‌را از صفات ذاتی خداوند بر می‌شمرند. در این صورت اراده خداوند واحد است و ...
-
کسی که با مطالعه‌ی منابع و متون اسلامی از نظر اعتقادی به نتیجه نرسد، و به توحید، معاد، و یا یکی دیگر از اصول دین ایمان نیاورد، آیا او کافر است؟! در روز جزا او چه سرنوشتی خواهد داشت؟!
413 1401/02/01 اثبات وجود خدای تعالیاین موضوع که کسی با مطالعه و تحقیق متون و منابع اسلامی ؛ مانند قران و احادیث ، واقعا به نتیجه نرسد و به توحید یا معاد یا حداقل یکی از اصول دین ، ایمان نیاورد ، از چند جهت قابل بررسی است: شخصی که با مطالعه ...
-
سمیع و شنوا بودن خداوند به چه معنا است؟
388 1401/01/21 صفات ذاتیهواژهی سمیع به معنای شنوا بودن از ریشه‌ی سمع است. [ 1 ] این واژه هنگامی که در مورد خدای متعال به کار می‌رود به معنای علم خداوند به مسموعات و شنیدنی‌ها است ، نه این‌که خداوند مانند انسان‌ها دارای دستگاه ...
-
قرآن خطاب به کافران می‌فرماید که آیا ندیدید آسمان‌ها و زمین به هم پیوسته بودند و ما آنها را از یکدیگر باز کردیم؟! کدام یک از مخاطبان، خلقت کائنات را دیده بودند که خداوند از آنان انتظار پاسخ و تدبر در این زمینه را دارد؟!
511 1401/01/17 تفسیرقبل از پرداختن به پاسخ پرسش ابتدا به بررسی تفسیر اجمالی ایه می‌پردازیم: ا و لم یر الذین کفروا ان السماوات و الارض کانتا رتقا ففتقناهما... ؛ [ 1 ] ایا کافران نمی‌‌دانند که اسمان‌‌ها و زمین پیوسته بود و ...
-
آیا بدون مراجعه به قرآن، می‌توان پیامبری حضرت موسی(ع) و یا حضرت عیسی(ع) را اثبات نمود؟ چگونه می‌توان گفت که آن دو پیامبرند؛ اما بودا و کنفوسیوس پیامبر نیستند؟!
474 1401/01/08 بیشتر بدانیدهمانگونه که در پرسش امده ، اسان‌ترین راه برای اثبات پیامبری حضرت موسی ع و حضرت عیسی ع نزد ما مسلمانان ، بیان نام انها و تایید نبوت و بیان معجزات انها در قران کریم و در سخنان پیامبر ص و اهل‌بیت ع است. ...
-
با توجه به جسمانی نبودن پروردگار، آیا نمی‌توان دو خدای نامحدود را تصور نمود که درون یکدیگر و در یکجا قرار داشته و بدون تزاحم به فعالیت‌های خود بپردازند؟
575 1400/12/23 بیشتر بدانیدخست باید گفت ؛ فرض دو وجود نامحدود ، مساوی با محدودیت هر دو است ؛ اما در مورد این‌که موجودات روحانی ، می‌توانند از اشیای مادی عبور کنند ؛ باید توجه داشت که مانع‌نشدن موجودی برای موجود دیگر مشکل نامحدودیت ...
-
«معطی الشیء لا یکون فاقداً له» آنکه دارای چیزی نباشد، نمی‌تواند آن را هدیه کند!
کاربرد این قاعده فلسفی چیست؟
564 1400/12/18 علیت و معلولیتواضح است که یک فرد بخشنده ، تنها زمانی می‌تواند چیزی را ببخشد که خود دارای ان باشد ؛ چرا که بخشش در مقام ناداری هرگز امکان ندارد. مفاد این قاعده به مقتضای فطرت سالم ثابت شده است: ذات نایافته از هستی‌بخش ...
-
سرمد در اصطلاح فلسفه به چه معنا است؟
515 1400/12/15 صفات الهیسرمد در دانش لغت به معنای دائمی‌بودن و یا طولانی‌بودن زمان است ، [ 1 ] و ظاهرا با همین معنا نیز در ایه 71 و ایه 72 سوره قصص مورد استفاده قرار گرفته است. در دانش فلسفه نیز تفاوت چندانی با انچه لغت امده ...
-
خداوندی که بسیط است، چگونه می‌تواند دارای همه‌ی کمالات باشد؟
537 1400/11/20 صفات واجباین موضوع از مسائل مهم فلسفی است ؛ درک دقیق و عمیق ان نیاز به ممارست در علوم فلسفی دارد ؛ اما انچه که می‌توان به ان اشاره کرد این است همه‌ی کمالات در بسیط حقیقی که خداوند است به صورت اجمال ، یعنی به صورت ...
-
آیا بعد از آنچه پیامبر(ص) و ائمه(ع) فرموده‌اند، دیگر جایی برای سخن‌های جدید در فضای دینی وجود دارد؟!
543 1400/11/20 بیشتر بدانیدهرچند ایین اسلام اخرین دین الهی است ؛ و پیامبر اسلام ص اخرین پیام‌اور خداوند است ، و بعد از اسلام دین جدیدی نخواهد امد ؛ [ 1 ] اما این به معنای نفی نواوری در اسلام نیست ؛ زیرا خاتمیت اسلام به معنای بیان ...
-
عبارت «أی هُویّة مطلقة عامّة» که در توصیف اسم اعظم بیان می‌شود، به چه معنایی است؟
640 1400/08/24 حدیثکلمهی هویت در واقع به معناى هو هویت ، یا الذى به الشى هو هو است. مقصود از ان تشخص و تحقق است ؛ یعنى ان چیزى که مناط تشخص و تحقق شی است. [ 1 ] در عرفان به مقام ذات خداوند یا مقام احدیت خداوند به جهت ...
-
آیا خدا وجودبخش همه‌ی عالم بوده، اما ماهیت‌بخش برخی از اشیاء است؟
754 1400/07/26 بیشتر بدانیدبر اساس مباحث فلسفی ، ماهیت تابع وجود است ؛ [ 1 ] زیرا ماهیت حد وجود است ، به همین دلیل فقط وجودات محدود ماهیت دارند. [ 2 ] البته در مباحث عرفانی ، ماهیت مقدم بر وجود است که از ان تعبیر به اعیان ثابته ...
-
از کجا بدانیم وقتی با خدا حرف می‌زنیم، او می‌شنود و یا می‌تواند جواب ما را بدهد؟
835 1400/07/24 بیشتر بدانیددلایل و برهان‌هایی که وجود خدا را اثبات می‌کند ، همان دلایل نیز همه‌ی صفات کمالی را برای خدا اثبات و هر نقص و عیب را از او نفی کرده و او را منزه از معایب می‌داند ؛ سمیع و شنوا بودن از صفات کمال است ؛ ...
-
صفات متفاوتی از پروردگار؛ مانند وهاب، رحمان، رحیم، کریم، جواد و سخی، همگی معنای بخشنده بودن را می‌دهد، تفاوت آنها در چیست؟
1152 1400/07/20 صفات الهیمعانی صفاتی ؛ مانند وهاب ، رحمان ، رحیم ، کریم ، جواد و سخی ، تقریبا نزدیک به هم هستند ؛ به همین جهت گاهی یکی در ترجمه و تعریف دیگری به کار می‌رود. اما در مورد معنای خاص هر یک از انها -با قطع نظر از اختلاف ...
-
بر اساس آیات ابتدایی سوره‌ی اعلی، همچنین آیه‌ی 49 سوره‌ی قمر، آیا خداوند ابتدا ویژگی و خصوصیت هر موجودی را در نظر گرفته و سپس آنرا خلق می‌کند و یا آفرینش در ابتدا بوده و تقدیر در مرحله بعد؟
1081 1400/07/08 تفسیرسورهی اعلی با تسبیح و تقدیس پروردگار اغاز می‌شود: منزه شمار نام پروردگار بلند مرتبهات را . [ 1 ] تعبیر به اعلى بیانگر این حقیقت است که او از هر کس و هر چیز و هر چه تصور کنیم ، و هر خیال و قیاس و گمان ...
-
در مرحله‌ی قبل از آفرینش، هیچ چیز وجود نداشت. پس خداوند چه چیزی را با خطاب «کُنْ» و یا «باش» مورد خطاب قرار داد تا او موجود شود؟!
1098 1400/07/06 تفسیرقدرت خداوند نامحدود است و انچه در تعریف قدرت خداوند امده این است که اگر بخواهد انجام می‌دهد و بین اراده خداوند و انجام امور هیچ فاصله‌ای نیست ؛ به بیان دیگر منظور از اراده در این ایات ، اراده تکوینى است ...
-
آیا افرادی هستند که خلود در دوزخ را خلودی دایمی ندانسته و معتقد باشند که تمام دوزخیان سرانجام از آن‌جا نجات خواهند یافت و یا آنکه دوزخ برایشان عذاب‌آور نخواهد بود تا جایی که گیاه جرجیر(ترتیزک) نیز در آن خواهد رویید؟!
1637 1400/05/06 تفسیرصرف نظر از نفی و اثبات رویش گیاه جرجیر ترتیزک در دوزخ که روایتی بر خلاف ان وجود دارد ، موضوعی که بابد بدان پرداخت ، موضوع خلود بهشتیان و دوزخیان در بهشت و جهنم است. در این زمینه باید گفت ؛ جاودانه ماندن ...
-
باورنداشتن به یک چیز نیاز به برهان و دلیل ندارد و تنها این باورها است که نیاز به برهان دارد. آیا با توجه به همین اصل، می‌توان خداناباوران را از ارائه دلیل و برهان معاف دانست؟!
1075 1400/03/22 کلام جدیددر پاسخ به این پرسش باید به چند نکته توجه کرد: الف انسان نمی‌تواند با توجه به اصل موجود در پرسش ، خود را از هرگونه مسئولیت معاف بداند. به عنوان نمونه در ارتباط با فردی که همگان او را مادرش می‌دانند ، بگوید: ...
-
نظر شما درباره‌ی فرضیه ی ذهن‌گرا چیست که معتقد است فرضیه‌ی خلقت جهان در واقع، تنها نوعی خیال‌پردازی ماهرانه ذهن است؟!
1388 1400/02/20 ادله عقلیاولا: ایا خود این نظریه -که یک تبیین علمی باید پیش‌بینی‌‌های ریسک‌داری را ارائه دهد که در صورت درستی فرضیه ، ان پیش‌بینی‌ها ضرورتا اتفاق بیفتد - علمی است ؟ یعنی فرضیه‌ایی قابل ازمایش است ؟ یا فرضیه‌ای ...
-
تفاوت میان گوهر دین و صدف دین در چیست؟ و آیا واقعا چنین تفکیکی در آموزه‌های دینی وجود دارد و آنچه ارزش‌مند است، تنها گوهر دین می‌باشد و نه صدف آن؟!
1477 1400/02/19 دینتعبیر از محتوای دین به صدف و گوهر با این نگاه که تنها گوهر دین ارزش‌مند بوده و صدف ان ارزش چندانی ندارد ، سخنی نیست که بتوان ان‌را پذیرفت ؛ زیرا صدف و گوهر دین ، چه به معنای اهداف متوسط و نهایی ان باشد ...
-
ایده‌آلیسم و ماتریالیسم چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟
1348 1400/02/16 هستی شناسیایدهالیسم هستی‌شناختی ، به نوعی همان شک‌گرائی است که منکر وجود واقعیات بیرونی بوده و مدعی است که عالمی خارج از فکر و ذهن وجود ندارد. در مقابل رویکرد ایده‌الیسم ، مکتب و فلسفه‌ی رئالیسم وجود دارد ؛ رئالیسم ...
-
آیا ضمیر «هو» اسم اعظم الهی است؟!
1293 1400/01/27 حدیثکلمهی هو هر چند در زبان عربی ضمیری است که به مرجعی برمی‌گردد ؛ اما در برخی روایات ، از این ضمیر به تنهایی به عنوان نام خداوند ، بلکه بخشی از اسم اعظم خداوند یاد شده است. شیخ صدوق از امام علی ع نقل می‌کند: ...
-
آیا پیامبران(ع) هم در اعتقادات خود دچار شک و تردید می‌شدند؟
1271 1400/01/27 بیشتر بدانیدیکی از شرایط رسیدن به مقام نبوت و رسالت از جانب خداوند ، برخورداری از روح قوی ، مستحکم و ثابت است. در حقیقت ، نبوت ارتقای وجودی و روحی انسان است ؛ زیرا نبوت در واقع اتصال یا اتحاد با عوالم ملکوت ، جبروت ...
-
اگر پدر و مادرم تصمیم به بچه‌دار شدن نداشتند، آیا من در خانواده دیگری به وجود می‌آمدم؟ چرا در برابر فعالیت‌ها و کمک‌های دیگران، خدا را شکر می‌کنیم؟ چگونه دیگران را قضاوت نکنم؟
1704 1399/12/26 کلامبه وجود امدن انسان ، یا هر موجود دیگر ، همچنین برخورداری از نعمت‌ها در اختیار خداوند متعال است. البته خالقیت و فاعلیت خداوند متعال بدون واسطه و مستقیم نیست. [ 1 ] در این رابطه امام صادق ع می‌فرماید: خداوند ...
-
«هر کس از توحید بپرسد جاهل است و هر کس درباره‌ی توحید پاسخی دهد مشرک است و هر کس توحید را بشناسد ملحد است و هر کس آنرا نشناسد کافر است!»
آیا این سخنی از پیامبر اسلام(ص) است؟!
1650 1399/12/26 حدیثبا جست‌وجویی که در منابع روایی در دسترس صورت گرفت ، این عبارت را به عنوان روایتی از پیامبر اسلام ص و یا دیگر معصومان ع نیافتیم و برخی محققان ان را به برخی از اهل عرفان نسبت می‌دهند. [ 1 ] بنابراین سخن ...
-
آیا دین اسلام، دین سخت و دشواری است؟
24602 1392/04/23 کلام قدیمبنای دین اسلام -که کامل‌ترین دین الهی است- نیز بر محور اسانی و نرمش بوده و اسان‌گیری و نرمش ، با احکام و قوانین ان همراه است. روشنی مبادی و سادگی مفاهیم ان که برای هر انسان عاقل و متمدنی قابل درک است ، ...
-
آیا مقام صالحان از مقام نبوت بالاتر است؟
7607 1392/04/12 کلام قدیمصالح یعنی فردی که لیاقت و صلاحیت فیوضات الهی و نعمت‌های پایانناپذیر و درجات عالیه و رحمت خاصه‌ی حق را پیدا کرده ، و این مقامی در طول مقام نبوت نیست ، بلکه در کنار و در عرض مقام نبوت است و یکی از ویژگی‌های ...
-
ادله‌ی وجودی و چگونگی خلقت خدا را بیان کنید؟
25399 1386/05/28 خداشناسیخداوند تبارک و تعالی ، وجود مطلق و کمال مطلق است که هیچ‌گونه عیب و نقصی در ان نیست. مفهوم واژه‌ی خدا از عمومی‌ترین و ساده‌ترین مفاهیمی است که همه‌ی انسان‌ها حتی کسانی که منکر وجود خداوند هستند ، نیز ان‌را ...
-
آیا در این دنیا به ما اختیار حتی اختیار مرگ داده شده است؟
22333 1386/05/04 حدیثانسان در خلقت خود مجبور است. هیچ نقش و تاثیری در به دنیا امدن خویش ندارد ؛ اما پس از خلقت ازاد و مختار است ، البته شیعه‌ی امامیه - بر خلاف دیدگاه متکلمان معتزله که معتقدند اختیار انسان مطلق است و نیز بر ...
